Za školovanje milenijalaca i do 2.000 evra godišnje
Generacija srednjoškolaca koja je maturirala bez maturske večeri i ekskurzije na nekoj egzotičnoj destinaciji koju će pamtiti zauvek, suočena je sa izazovima koje, izvesno je, nije mogla ni da se zamisli u glavama milenijalaca. Neki od njihovih drugara iz klupe nisu mogli da izađu na prijemni ispit za upis na željeni fakultet, jer su zaraženi korona virusom i ispit koji će za njih biti organizovan u avgustu i rezultati koji će biti prihvaćeni kao da su polagali u prvom roku, mogu da budu samo blaga uteha. Izazova nisu pošteđeni ni njihovi roditelji, jer moraju da obezbede novac za školarine koje za neke fakultete premašuju i 200.000 dinara po godini studija.
Prema zvaničnim podacima, u Srbiji trenutno radi 100 fakulteta, a u okviru Beogradskog univerziteta 31 koji će, kao i prethodne školske godineupisati isti broj brucoša, nešto manje od 15.000. Ti fakulteti organizovani su u četiri grupacije: društveno–humanističke, medicinske, prirodno-matematičke i tehničko-tehnološke nauke i na njima je raspon školarine od 50.000 do čak 243.500 dinara.
Najjeftiniji fakultet je u Boru. Školarina na Tehničkom fakultetu u tom gradu je 50.000 dinara, a kada je reč o fakultetima u srpskoj prestonici, najjeftiniji su Rudarsko-geološki fakultet sa 57 hiljada i Fizički sa 60.000 dinara. Tradicionalno najskuplji Arhitektonski fakultet, sa školarinom od 240.000 dinara izgubio je taj primat, jer ga je nadmašio ETF sa program softversko inženjerstvo, koji košta 243.500 dinara.
Roditelji brucoša koji “nisu upali na budžet” moraće da “iskeširaju” više od sto hiljada dinara za godinu na Arhitektonskom fakultetu (240.000), Građevinskom (100.000), Medicinskom (126.600), Stomatološkom (180.000) Pravoslavnom bogoslovskom fakultetu (105.000). Za privilegiju studiranja na Filozofskom fakultetu cena studija je 118.548 dinara, a na Filološkom 119.000 dinara. Budući pravnici platiće školarinu 99.000 dinara, inženjeri saobraćaja 108.000 dinara, učitelji i vaspitači 102.000, a deo njih, osim u Beogradu, studiraće i u Vršcu ili Novom Pazaru. Studenti Veterinarske medicine za znanje koje stiču na tom fakultetu platiće 120.000 dinara za godini studija, na Fakultetu organizacionih nauka 138.000 dinara, a Fakultetu političkih nauka od 100.000 do 110.000 dinara. Nešto jeftini su Poljoprivredni fakultet (90.000), Tehnološko-metalurški (66.000), Fakultet za specijalnu edukaciju i rehabilitaciju (84.000), Fakultet za fizičku hemiju (75.000), Šumarski fakultet (72.000).
Među najskupljim i ujedno najpopularnijim fakultetima, u odnosu na broj studenata koji se upisuju na prvu godinu studija i broja onih koji konkurišu, su i fakulteti u okviru Univerziteta umetnosti, pa tako Fakultet dramskih umetnosti naplaćuje školarinu 200.000 dinara, Fakultet primenjenih umetnosti 170.000, na likovnim umetnostima školarina je 150.000, dok godina studiranja na Fakultetu muzičkih umetnosti košta 120.000 dinara.
U Beogradu su među najpopularnijim studijama tradicionalno psihologija, stomatologija, informatika, informacioni sistemi i tehnologije, menadžment i organizacija, medicina, logopedija, softversko inženjerstvo, farmacija i fizičko vaspitanje i sport.
Doduše, ni u drugim univerzitetskim gradovima u Srbiji situacija nije drugačija, pošto su srednjoškolci u Novom Sadu, Kragujevcu i Nišu pokazali slična interesovanja. U Kragujevcu, na primer, izuzetno interesovanje prethodnih godina bilo je za medicinu i psihologiju, na Novosadskom univerzitetu veliki broj kandidata prošle godine prijavio se za smerove na Fakultetu tehničkih nauka, Filozofskom fakultetu, a nešto manje na Prirodno-matematičkom. Medicinski je bio popunjen. U Nišu je najpopularniji Filozofski fakultet, odnosno studije psihologije, na drugom mestu su osnovne akademske studije anglistike, a zatim osnovne akademske studije socijalna politika i socijalni rad…
Maturanti koji ne uspeju da upišu neki od državnih fakulteta, imaju priliku da do indeksa dođu na privatnim univerzitetima. Prema dostupnim podacima, na univerzitetima u Srbiji studira oko 215.000 studenata, oko 48.000 je na visokim školama, a 12 odsto na privatnim fakultetima. Samo trećina njih, oko 38 odsto studira o trošku države, dok skoro dve trećine akademaca plaća svoje studije.